Heimsmarkmið og ábyrg bankastarfsemi

Landsbankinn ætlar í sinni starfsemi að leggja áherslu á þrjú af heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðannamarkmið 5 um jafnrétti kynjanna, markmið 8 um góða atvinnu og hagvöxt og markmið 12 um ábyrga neyslu og framleiðslu.

Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna

Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun voru kynnt árið 2015 en þau komu í stað þúsaldarmarkmiða Sameinuðu þjóðanna sem sett voru um aldamótin. Heimsmarkmiðin eru fleiri og ítarlegri en þúsaldarmarkmiðin og taka á þeim fjölmörgu áskorunum sem allur heimurinn stendur frammi fyrir.


Heimsmarkmið 5 - Jafnrétti kynjanna

Landsbankinn hefur um árabil lagt áherslu á að karlar og konur hljóti jöfn laun fyrir jafn verðmæt störf og hafi sömu starfstækifæri. Bankinn hefur það að markmiði að hlutur hvors kyns um sig í forystusveit bankans verði aldrei minni en 40%. Landsbankinn hefur í tvígang hlotið gullmerki Jafnlaunaúttektar PwC og vann á árinu 2018 að því fá lögbundna jafnlaunavottun. Lokaúttekt Landsbankans fór fram í janúar 2019. Bankinn uppfyllti öll skilyrði og hlaut endanlega staðfestingu í mars.

Árið 2011 skrifaði Landsbankinn undir Jafnréttissáttmálann (Women’s Empowerment Principles – Equality means Business), alþjóðlegt átak UN Women og UN Global Compact. Með undirskriftinni skuldbatt bankinn sig til að vinna að jafnréttismálum innan fyrirtækisins.

Bankinn varð aðili að Jafnréttisvísi Capacent á árinu 2018 en með Jafnréttisvísinum er markvisst horft til fleiri þátta en launajafnréttis og kom allt starfsfólk bankans að verkefninu. MeðJafnréttisvísinum var staða jafnréttismála innan bankans metin með ítarlegri greiningu og skýr markmið mótuð í framhaldinu. Leitast var við að ná heildrænu sjónarhorni á jafnréttismál og eru lykilþættir sem horft er til menning, samskipti og vinnuumhverfi, stefna og skipulag, skipurit, laun og fyrirmyndir.

Lesa nánar um jafnréttismál í Landsbankanum í kaflanum um jafnrétti.


Heimsmarkmið 8 - Góð atvinna og hagvöxtur

Heimsmarkmiði 8 er ætlað að stuðla að viðvarandi sjálfbærum hagvexti og arðbærum og mannsæmandi atvinnutækifærum fyrir alla. Landsbankinn gerir það á ýmsan hátt í starfsemi sinni og má nefna eftirfarandi þætti.

Landsbankinn veitir litlum og meðalstórum fyrirtækjum aðgang að fjármálaþjónustu, m.a. með fjármagni frá Norræna fjárfestingarbankanum (NIB) en Landsbankinn undirritaði nýjan sjö ára lánasamning við NIB árið 2018 til þess að endurlána litlum og meðalstórum fyrirtækjum og umhverfistengdum verkefnum á Íslandi.

Í bankanum hafa atvinnugreinastefnur, sem fela í sér viðmið um samfélagsábyrgð, verið samþykktar fyrir eftirfarandi atvinnugreinar: sjávarútveg, fasteignafélög, byggingarstarfsemi og mannvirkjagerð, eignarhaldsfélög, ferðaþjónustu, verslun, þjónustu, upplýsingatækni og fjarskipti. Á árinu 2018 lánaði bankinn til verkefna sem minnkuðu losun gróðurhúsalofttegunda, til dæmis með endurnýjun í fiskiskipaflotanum, rafvæðingu fiskimjölsverksmiðja í landi og átaks bænda um endurnýjun votlendis.

Landsbankinn leggur sitt af mörkum til að bæta aðgengi að banka- og fjármálaþjónustu fyrir alla en bankinn er með stærsta útibúanet landsins og flesta hraðbanka.

Náms- og samfélagsstyrkir Landsbankans hjálpa til við að efla staðbundna menningu, en nánar má lesa um styrkina í kaflanum um samstarf og stuðning.


Heimsmarkmið 12 - Ábyrg neysla og framleiðsla

Heimsmarkmið 12 snýst um að tryggja sjálfbær neyslu- og framleiðslumynstur. Landsbankinn stuðlar að ábyrgri neyslu og framleiðslu á ýmsan hátt í starfsemi sinni og hefur víðtæk áhrif út í samfélagið.

Til að stuðla að minni sóun matvæla, minni úrgangi, aukinni endurvinnslu og minni sóun almennt hefur Landsbankinn sýnt hraða þróun í að verða pappírslaus banki, náð að minnka úrgang og sorp í starfsemi sinni og rekur svansvottað mötuneyti fyrir starfsfólk bankans.

Til að draga úr losun efna og efnablandna út í andrúmsloftið, vatn og jarðveg, hefur Landsbankinn boðið einstaklingum upp á hagstæða fjármögnun á vistvænum bílum auk þess sem bankinn hefur minnkað eldsneytisnotkun og losun gróðurhúsalofttegunda, notar umhverfisvottuð ræstiefni og hreinlætispappír, býður starfsmönnum sínum upp á samgöngustyrki og kolefnisjafnar allar vinnuferðir starfsmanna innanlands sem utan.

Landsbankinn stuðlar að sjálfbæru verklagi í sínum innkaupum og nýtir sér birgja úr nærsamfélaginu en árið 2018 voru 94% af innkaupum bankans hjá innlendum birgjum.

Samfélagsskýrsla Landsbankans hefur verið gefin út árlega frá því árið 2012 þar sem viðmiðum Global Reporting Initiative (GRI) er fylgt. Skýrslan fylgir GRI viðmiðunum: Meginatriði. Skýrslan gegnir einnig hlutverki framvinduskýrslu til UN Global Compact. Í umhverfiskafla skýrslunnar er hægt að lesa nánar um þróun pappírsnotkunar, meðhöndlunar sorps, eldsneytisnotkunar, kolefnisjöfnunar og annarra atriða sem tengjast umhverfinu.


Ný viðmið um ábyrga bankastarfsemi

Landsbankinn ákvað í lok árs 2018 að fylgja nýjum viðmiðum UNEP FI um ábyrga bankastarfsemi (Principles for Responsible Banking) sem ætlað er að tengja bankastarfsemi við heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna og Parísarsamkomulagið.

Verkefnið var kynnt til sögunnar á hringborðsfundi UNEP FI í París í nóvember 2018 og var Landsbankinn fyrsti íslenski bankinn sem tilkynnti þátttöku og í hópi fyrstu aðila að verkefninu á heimsvísu. Viðmiðin hafa verið send til samráðsaðila víðsvegar um heim og fer undirritun fram í september 2019.

Viðmiðin voru mótuð af 28 alþjóðlegum bönkum í samvinnu við UNEP FI (United Nations Environment Programme - Finance Initiative) sem Landsbankinn er nú þegar aðili að. UNEP FI er samstarfsvettvangur Umhverfisstofnunar Sameinuðu þjóðanna (UNEP) og um 200 fjármálafyrirtækja þar sem fjallað er um áhrif ákvarðana í fjármálaumhverfinu á umhverfis- og samfélagsmál.

Viðmiðunum er ætlað að vera alþjóðlegur mælikvarði á ábyrga bankaþjónustu og tryggja að bankar skapi verðmæti fyrir bæði hluthafa sína og samfélagið. Þetta er í fyrsta sinn sem settar eru fram alþjóðlegar leiðbeiningar um samþættingu sjálfbærniviðmiða á öllum stigum bankastarfsemi, frá stefnumótun til eignasafna til einstakra viðskipta. Viðmiðin kveða á um gagnsæi og ábyrgðarskyldu og aðilar að þeim skuldbinda sig til að forgangsraða aðkallandi verkefnum, setja sér opinber markmið og sinna upplýsingagjöf um árangur.


Sex viðmið um ábyrga bankastarfsemi:

Aðlögun: Við munum aðlaga starfsstefnu okkar og leggja okkar af mörkum til að mæta þörfum einstaklinga og markmiðum samfélagsins, eins og þau eru skilgreind í heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna, Parísarsamkomulaginu og viðeigandi landslögum og -reglum. Við munum beita kröftum okkar þar sem áhrifamáttur okkar er mestur.

Áhrif: Við munum leitast við að auka jákvæð áhrif okkar og jafnframt draga úr neikvæðum áhrifum og áhættu af starfsemi okkar, vörum og þjónustu, á einstaklinga og umhverfið.

Viðskiptavinir: Við munum vinna með viðskiptavinum okkar á ábyrgan hátt að því að stuðla að sjálfbærum viðskiptaháttum og styðja við atvinnustarfsemi sem skapar sameiginlegan ávinning fyrir bæði núverandi og komandi kynslóðir.

Hagsmunaaðilar: Við munum taka frumkvæði að ábyrgu samráði og samstarfi við viðeigandi hagsmunaaðila til að ná markmiðum samfélagsins.

Stjórnarhættir og markmiðasetning: Við munum framkvæma skuldbindingar okkar samkvæmt viðmiðum þessum undir formerkjum áhrifaríkra stjórnarhátta og innleiðingu menningar um ábyrga bankastarfsemi, með metnað og ábyrgðaskyldu að leiðarljósi, enda munum við gera helstu markmið og áhrifin af vinnu okkar opinber.

Gagnsæi og ábyrgðaskylda: Við munum reglulega yfirfara árangur okkar í tengslum við einstök viðmið og innleiðingu viðmiðanna í heild og birta upplýsingar um bæði jákvæð og neikvæð áhrif af starfsemi okkar á markmið samfélagsins á ábyrgan og gagnsæjan hátt.

Nánar um sex viðmið um ábyrga bankastarfsemi.